5000 дана тиражбен шығарылған «Люксембургтан Ташкентке дейін...» кітапшасы өз жастық шағын мұхиттарға арнаған «Теңізшінің әңгімелері» атты очерктен басталады. А. Вервекин өз материалының қаһарманы Михаил Дорошенконы алғаш рет кездестіргенде, ол 63-те, ал автор бар болғаны 21 жаста еді. Бұл олардың дос болуына еш кедергі болмады.
Бұл саяхат кітабы арқылы оқырман Еуропа мен Азия елдеріне тап болады, кейбіріне тіпті бірнеше рет. Ол рождество кезіндегі Люксембургке және Грузбектегі әскери зиратқа түсіп, Гранадада адасып, Познаньда өте дәмді кешкі ас ішіп, Омбыға барар жолдағы қилы оқиғаларды бастан кешіп, Гомель сүлгі тоқушыларының жұмысын бақылап, Брюссельде жазушы балаға күлімдеп, Париждегі Эйфель мұнарасына жаяу жүгіріп кіруге мүмкіндік береді.
Кейбір кейіпкерлер қайталанбас тағдырының арқасында есте қалуы мүмкін: Сенегалдық жігіт Тулулука, Антальялық медбике Наргюль, Краненбургтық зейнеткер фрау Шправе, Душанбеге дейінгі сапардағы жолсеріктер Толиб пен Далер, Ташкент махалласының басшысы Шүкір ака және басқалары.
Бұл кітаптағы адамдардың, есімдердің және тарихтың көптеп болуы Александр Вервекиннің өз тілші мамандығына деген адалдығын көрсетеді, ал сипатталған қалалар мен аймақтар туралы мәліметтер авторды географияның әуесқойы ретінде ашады. Жолсапар жазбаларына деген сүйіспеншілігі тіпті кіріспеде де көрінеді. Автор оқырманға жол бойында болған қызықты оқиғалар туралы айтып, еріксіз езу тартқызады.
Оқырмандар репортермен бірге тап болатын орындардың географиясы (теңізші Миша ағаның мемуарларын есептемегенде), Польша қаласы Познаньда басталады, Германияның бірнеше қалаларын, мысалы, Клеве, Оснабрюк, Эссен, Краненбург, сондай-ақ Париж, Люксембург, Брюссель, Амстердам, Гранада, Фуэнхирол және Малага, түріктің Антальясын, Ресейдің Мәскеу, Томск, Омбы және Ташкент, Бішкек, Душанбе, белоруссиялық Добруш және Гомель қалаларын қамтиды.
Өте шынайы жазылған алғысөзде автор саяхаттауға деген махаббатын жеткізеді, Александрдың әр күнін нағыз жарқын өмірге айналдыратынын және оған қаражат та, күш те аямайтынын айтады. Саяхат жаңа эмоциялар сыйлайды – бұл ғажайып әлемге дәл сол эмоцияларды бастан кешу үшін келдік дейді ол, ал саяхат Вервекинге әлемді тануға мүмкіндік береді.
Кітапқа енген тарауларды кез келген тәртіпте оқуға болады. Олар әртүрлі уақытта, түрлі көңіл-күй мен түрлі жағдайда, әртүрлі жанрларда жазылған, бірақ барлығын бір зат біріктіреді, ол – Отаныңнан алыс, әлемнің әр тарапындағы қызықты адамдарды кездестіру, өзің үшін жаңа қалалар мен шағын ауылдарды ашу, Жер шарының географиясын күнделік жазбаларың бойынша зерттеу, одан соң оқырман арасынан жаңа жақсы достар табу туралы оймен біріктірілген. Өйткені, жолсапар жазбалары, алыстан әкелінген әсерлердің баяндалуы – Александрдың сол сапарларға тең құштарлығы.
Фото А. Вервекиндікі